![](https://skaryszewska.edu.pl/wp-content/uploads/2024/05/shared-image.jpeg)
W Muzeum Więzienia Pawiak
Uczniowie trzecich klas Szkoły Branżowej zwiedzili Muzeum Więzienia Pawiak – pomnik martyrologii Polaków.
Położone w centrum miasta więzienie było świadkiem masowych zbrodni, które wstrząsnęły okupowaną Warszawą. Szacuje się, że przez Pawiak przeszło około 100 tysięcy więźniów, z czego prawie 37 tysięcy osób rozstrzelano, a 60 tysięcy – wysłano do obozów koncentracyjnych i na przymusowe roboty.
Prze wejściem do Muzeum zwraca uwagę Pomnik Drzewa Pawiackiego – wykonana z brązu kopia wiązu, który tam stał do 2004 roku. Już na początku 1945 roku na drzewie pojawiły się pierwsze nekrologi z nazwiskami ofiar, przytwierdzane przez rodziny pomordowanych, lub ogłoszenia o poszukiwaniu zaginionych osób. Z czasem cały pień został pokryty tabliczkami, stając się jednym z symboli męczeństwa narodowego i martyrologii Warszawy. Oprócz fragmentu bramy, drzewo było jedynym ocalałym po wojnie świadectwem istnienia więzienia.
Na wystawie w Muzeum prezentowane są wiersze, pamiętniki, grypsy, kalendarze, a także najróżniejsze drobne przedmioty wykonane przez uwięzionych. Odtworzono także, według zachowanych rysunków, opisów i relacji więźniów, cele.
Przewodniczka opowiadała o wszystkim bardzo zajmująco i zadawała uczniom sporo pytań, na które znali odpowiedzi. Panie od historii i języka polskiego były z uczniów – młodzieży warszawskiej naprawdę dumne.
Fot. M. Lutoborska-Kresa
![](https://skaryszewska.edu.pl/wp-content/uploads/2024/05/pawiak.jpeg)