Tydzień życzliwości (18-24 listopada)
Anna Maria Gotinowa
Imieniny Anny, które przypadają 26 maja, to tradycyjne Święto Szkoły. Postanowili o tym dawni nauczyciele szkoły w 1987 roku, kiedy Zasadnicza Szkoła Zawodowa nr 53 otrzymała imię Anny Gotinowej.
Anna Maria Gotinowa była założycielką szkoły i jej pierwszą dyrektorką. W Wikipedii nie ma o niej najmniejszej wzmianki. Przedstawiamy więc kilka faktów o jej życiu. Tekst pochodzi z książki „Dla nas dzień się dopiero zaczyna”, która została przygotowana z okazji zbliżającej się 80. rocznicy utworzenia naszej szkoły.
»Wspominam Panią Annę Gotinową jako drobną postać kobiety – nauczycielki – z dziennikiem lekcyjnym, idącą punktualnie do klasy, w której uczyła w baraku na K. Wójcika. Była zawsze uśmiechnięta i jakby zatroskana. W stroju zawsze ciemnym z jakimś dodatkiem bieli lub fioletu, głos miała miły i zawsze zwracała się do nas „koleżanko – słuchajcie”. Tak spokojnie o wszystkim mówiła.
[…] pięknie znała język rosyjski, miała sokoli wzrok […]. W szkole miała cierpliwość – stała w kąciku i bacznie obserwowała młodzież, nie interweniowała szybko, tylko po statecznym przemyśleniu zwracała uwagę młodzieży«.
Takie wspomnienia o Annie Gotinowej przesłała nauczycielce Jadwidze Tyczyńskiej Aniela Pawłowska. Był 30 kwietnia 1987 roku. Zasadnicza Szkoła Zawodowa Specjalna nr 53 przygotowywała się do uroczystości nadania imienia Anny Gotinowej. Jadwiga Tyczyńska była odpowiedzialna za przygotowanie uroczystości. Anna Gotinowa zmarła 20 lat wcześniej – 19 lipca 1967 roku.
Anna Maria Gotinowa urodziła się 1 lipca 1887 roku w Radomiu.
Mając 19 lat, rozpoczęła pracę jako nauczycielka. Praca w szkole z dziećmi i młodzieżą z niepełnosprawnością intelektualną, której poświęciła 53 lata była dziełem Jej życia. Tak też Leokadia Frydrychowska, jej wieloletnia przyjaciółka, zatytułowała uzasadnienie nadania naszej szkole imienia Anny Gotinowej. Publikujemy obszerne fragmenty tego pisma, zachowując oryginalną pisownię.
Dzieło życia Anny Gotinowej
(…) Anna Gotinowa w latach 1923–1939 pracowała w zespole wybitnych nauczycieli Szkoły Ćwiczeń Państwowego Instytutu Pedagogiki Specjalnej, takich jak Z. Adamska, S. Bytnar, C. Jędraszko, A. Krzemieńska, M. Koziołkiewiczowa, K. Romiszewska, M. Szubertowa, M. Wawrzynowski. „Zasłużeni i niezmordowanie pełni inicjatywy utalentowani ukochani przez dzieci” tworzyli pod kierunkiem Marii Grzegorzewskiej zręby organizacji programu i metod nauczania dzieci upośledzonych umysłowo. Od nich uczyli się nauczyciele studiujący w PIPS w latach 1923–1939. Oni byli wzorem pedagoga wychowawcy dzieci specjalnej troski.
Anna Gotinowa pracując w szkole ćwiczeń, interesowała się szczególnie problemem przygotowania do zawodu i pracy młodzieży umysłowo upośledzonej. Czuła i rozumiała, że jest to problem wyjątkowej wagi, problem rozległych powiązań wynikających z humanitarnej idei, wskazującej, że „osoba upośledzona jest jednym z nas i w pełni uczestniczy w naszym społeczeństwie. Byłoby rzeczą niegodną człowieka i zaprzeczeniem wspólnego człowieczeństwa, gdyby dopuszczało się do życia społecznego, a więc także do pracy, tylko osoby pełnosprawne, gdyż w ten sposób popadłoby się w niebezpieczną formę dyskryminacji słabych i chorych ze strony silnych i zdrowych.
W 1925 roku, wspierana przez dyrektora PIPS Marię Grzegorzewską, zorganizowała pierwszą eksperymentalną placówkę przysposobienia zawodowego dla uczniów starszych klas Szkoły Ćwiczeń. Uczniowie klasy VI uczyli się trzy razy w tygodniu w godzinach popołudniowych stolarstwa, szewstwa, introligatorstwa, a uczennice – krawiectwa. Kierowany przez Annę Gotinową ośrodek rozwijał się, zmieniały się formy organizacyjne doskonaliły się metody pracy.
W roku 1927 powstała szkoła zawodowa dla absolwentów Szkoły Ćwiczeń licząca 96 uczniów. Szkoła nosiła nazwę „Nasz Dom Pracy”. Trzeba tu dodać, że Anna Gotinowa miała, budzący podziw i uznanie kolegów, dar zjednywania sobie rodziców uczniów, ogromną łatwość nawiązywania z nimi kontaktów. Koło pod nazwą „Opieka rodzicielska szkoły” bardzo było pomocne we wszystkich poczynaniach nauczycielki w pierwszym okresie istnienia wymienionej szkoły.
Sama uczyła młodzież stolarki, najpierw wyuczywszy się tego zawodu u stolarza. Osobiście zdobywała materiały i narzędzia niezbędne do zajęć i ćwiczeń zawodowych. Zgłaszała się do różnych odpowiednich prywatnych instytucji, domagając się pomocy charytatywnej, a uzyskawszy ją sama do szkoły niosła potrzebne pomoce i materiały. W czasie ich wyładowywania z ogromnej torby jaką przeważnie się posługiwała, niekiedy wyłaniała się zgnieciona bułka przygotowana na śniadanie, jakiego nie miała czasu zjeść. Nigdy nie miała czasu dla siebie. Stwarzało to przekonanie, że jej życiem osobistym jest szkoła i praca z uczniami, z którymi również miała umiała w wyjątkowy sposób nawiązać przyjacielski kontakt, zdobyć ich zaufanie i miłość.
Utworzenie szkoły zawodowej „Nasz Dom Pracy” było niewątpliwie działalnością pionierską Anny Gotinowej. Cała jej działalność, związana z kształceniem młodzieży upośledzonej umysłowo, zasługuje na uznanie tych poczynań za pionierskie, gdyż ani w Polsce, ani za granicą nie było jeszcze w okresie międzywojennym szkół zawodowych dla tej kategorii młodzieży.
W roku 1945, zatrudniona jako nauczycielka szkoły specjalnej nr 6, Anna Gotinowa natychmiast przystąpiła do kontynuowania swojej przedwojennej, pionierskiej działalności.
[…] I oto 26 listopada 1946 roku została otwarta pierwsza szkoła zawodowa specjalna dla młodzieży rekrutującej się ze szkół podstawowych specjalnych dla upośledzonych umysłowo […]. W 1949 roku Anna Gotinowa – dotychczas pełniąca obowiązki kierownika – uzyskuje nominację na Dyrektora Państwowej Szkoły Koedukacyjnej Zawodowej Specjalnej. W 1951 roku zrzeka się tego stanowiska i pracuje w „swojej” macierzystej szkole jako nauczycielka.
W roku 1959, a w pięćdziesiątym trzecim roku nauczycielskiej pracy, zostaje odznaczona Krzyżem Komandorskim Odrodzenia Polski. W rok później odchodzi na emeryturę. Ma ponad 70 lat.